-
1 militia
mīlitia, ae f. [ miles I ]1) поход, война, кампания (prima C; voluntaria L; saeva H; adversus Graecos Just)3) войско, армия (cogere militiam L; cum omni militiā Just)facere militiam C etc. — служить в армии5) обязанности, служба, должность (m. urbana C; haec mea m. est O)6) воинский дух, воинственность (m. virilis Fl; ne infirmitas militiam perderet Pt) -
2 militia
militia militia, ae f война, поход -
3 militia
militia militia, ae f военная служба -
4 militia
1) военная служба (1. 18 D. 42, 1. cf. 1. 4 C. 5, 34. 1. 2-4 C. 12, 34);in militia agere (1. 11 D. 49, 17);
2) придворная служба (1. 3. 4. 6 C. 11, 9. tit. C. 12, 34. 1. 13. 14 C. 12, 58. 1. 8 C. 12, 19. 1. 27 C. 8, 14. 1. 30 § 2 C. 3, 28. 1. 20 C. 6, 20. 1. 52 § 1 D. 19, 1. 1. 3 § 7 D. 4, 4. 1. 22. 49 § 1 D. 31. 1. 11 § 16. 1. 102 § 3 D. 32. 1. 18 § 2 D. 34, 1).vacatio militiae (1. 18 D. 50, 16. 1. 29 D. 40, 12. 1. 4 § 1. 2. 1. 8 D. 49, 16. 1. 4 § 9 eod. 1. 3 § 5. 13. 14. 16. 18. 20. 1. 4 § 11. 1. 6 § 6. 1. 13 § 4. 6 eod. 1. 14 § 2 D. 48, 3. 1. 4 § 10 D. 49, 16. § 11 eod. § 8 eod. 1. 11 § 2. 1. 33 pr. D. 29, 1. 1. 8 § 4 D. 29, 7. 1. 14 D. 34, 9. 1. 12 D. 49, 17).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > militia
-
5 militia, ae f
-
6 legionaria militia
пехота = pedestris mil. (1. 2 § 4 C. Th. 7, 22).Латинско-русский словарь к источникам римского права > legionaria militia
-
7 exercitus
I ūs m. [ exerceo ]1) упражнение (e. gymnasticus Pl)3) пехота (e. equitatusque Cs, L)4) собрание граждан, народное собрание (в центуриатных комициях) Vr, AG5) множество, стая ( corvorum V)6) хлопоты, мучение, мука PlII 1. exercitus, a, umpart. pf. к exerceo2. adj.1) испытанный (adversis probitas exercĭta rebus O); испытавший невзгоды, закалённый в несчастьях (Iliăcis fatis e. V); опытный, обученный ( militiā T); приученный, привыкший (ad omne flagitium T)2) полный невзгод, беспокойный, трудный ( militiă T)3) утомлённый, усталый ( curis exercita corpora O)4) выделанный, обработанный ( pelles CA) -
8 dignitas
достоинство а) уважение, dignitatis illaesae status (1. 5 § 1. 2 D. 50, 13);homines integrae dignit., прот. infames (1. un. C. 10, 57. 1. 3 C. 12, 36); (1. 14 § 1 D. 11, 3); (1. 1 § 13 D. 25, 4); (1. 2. 3 § 1 D. 22, 5);
b) почтение, также самая должность (tit. C. 12. 1), qui dignitate excellit, противоп. humilis;
qui sunt in aliqua dignitate positi, противоп. humiliores (1. 11 D. 4, 3. 1. 3 § 16 D. 26,10); (1. 6 § 1. 1. 8. 12. D. 1, 9. 1. 23 pr. D. 4, 2);
municipalis (1. 22 § 5 D. 50, 1); (1. 1 § 3 D. 14, 6); (1. 16 § 1. 1. 50 pr. D. 38,1); (1. 1 § 16 D. 37, 6);
patria dignitas quaesita per adoptionem (1. 13 D. 1, 7); во время Империи dignitas обозн. должность высших чиновников государства (прот. militia): dignitate vel militia quadam decorari (1. 8 C. 1, 11); (1. 13 C. 1, 40. 1. 7 C. 3, 13);
c) качество, ценность, secundum dignitatem mancipiorum alere et vestire (1. 15 § 2 D. 7, 1).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > dignitas
-
9 bonus
a, um (compar. melior, ius; superl. optĭmus, a, um)1) хороший, добрый, благой, славныйaetas bona C — лучшая пора жизни, т. е. молодостьcaelum bonum Cato и tempestas bona C — хорошая погодаfama bona C — доброе имя, хорошая репутацияbona mors PJ — лёгкая смертьquod bonum, faustum, felix fortunatumque sit! C etc. (формула пожелания) — да сопутствует счастье!bonum factum! (формула, с которой начинались указы) Su — на благо и счастье!2) дельный, умелый, искусный (poēta, gubernator C; dux O; medicus C, CC)b.dicere versus V — мастер читать стихи3) доброкачественный, добротный, тж. годный, удобный подходящий (ager Ter; verba C)bona dicta Enn — меткие словца, остротыbono animo esse Pl, Ter, Cs etc. — быть в хорошем настроении, не терять бодрости духаbono tempore Sen з — аблаговременноb. militiā T — отличившийся на военной службеjuvenis forma quam mente melior VP — юноша более красивый, чем умный4) значительный (bona magnaque pars Ter; bona librorum copia H); знатный, благородный ( optima Dido V)5) справедливый, честныйvir b. или просто bonus C etc. — порядочный, честный человекbona causa C — справедливое (правое) дело, но -
10 equester
I (реже equestris), stria, stre [ eques ]militia e. Su, Pl, PJ — служба в коннице2) конский, лошадиный ( fremĭtus Fronto)3) принадлежащий к сословию всадников, всаднический (ordo, census C; dignitas Nep)II equester, tris m. T = eques 3. -
11 fungor
functus sum, fungi depon.осуществлять, выполнять, исполнять (aliquā re, реже aliquam rem)f. officio C etc. и officium Ter — исполнять обязанностьf. consulatu (aedilitate) Su, C — исполнять (нести) обязанности (занимать пост) консула (эдила)pro fulturā f. Col — служить опоройf. militiā L, Su или f. munus militare Nep — нести (отбывать) военную службу (быть на военной службе)dapibus f. O — совершать трапезу (пировать)f. sumptu T — покрывать расходыf. virtute H — проявлять доблестьmore alicujus f. Nep — следовать чьим-л. обычаямnon ab ictu f. hilum Lcr — не испытывать ни малейшего толчкаf. gaudio T — выражать радостьf. caede alicujus O — совершать убийство, умерщвлять кого-л.f. lacrimis O — плакатьf. periculis Just — переносить опасностиmăla multa f. Lcr — испытывать множество страданийfuncti (= defuncti) St — умершие -
12 immunis
im-mūnis (арх. immoenis), e [ in + munia ]1) свободный от повинностей, освобождённый от податей, от налогов (ager, civitas C)i. (ab) aliqua re Su или rei alicujus L, T — свободный от чего-л. (bos i. aratri, i. omnium rerum O)i. militiā L — свободный от воинской повинности2) поэт. непринуждаемыйi. omnia dabat tellus O — земля давала всё без всякого принуждения (т. е. без обработки)3) не принимающий участия, непричастный (urbs i. tanti belli V; manus i. tantae caedis O)4) неприкосновенный, незатронутый ( vitiorum Sen и vitiis — abl. VP)i. a periculo Sen — стоящий вне опасностиi. a dolore PM — не подверженный боли5) невредимый (i. rediit Sol)6) незапятнанный, чистый (manus i. H)7) ничего не дающий, бесполезный ( fucus V)9) неблагодарный, непроизводительный ( facĭnus Pl) -
13 infructuosus
īn-frūctuōsus, a, um1) неплодородный ( vinea Col); неплодовитый, малоурожайный (vitis Col; arbor Dig) -
14 latus
I lātus, a, um part. pf. к fero II lātus, a, um1) широкий (via C etc.; clavus Dig; flumen Cs); высокий ( frons PJ); имеющий в ширину (с acc., gen. или abl.)fossa quinque pedes lata Cs — ров шириной в пять футовl. (ab umĕris Su) — широкоплечий (l. et lacertosus vir Col)2) обширный (regnum L; fines Cs)4) протяжный, растянутый, протяжно произносимый ( verba C)5) пространный, обстоятельный, подробный (oratio C, PJ); содержательный ( disputatio C)6) серьёзный, тяжкий ( culpa Dig)7) большой, крупный ( latis pecuniis conquisītus Ap)8) строгийIII latus, eris n.1) сторона (insulae, villae Cs); мат. сторона ( triangulum aequis lateribus constituere Q); грань ( crystallus sexangulis nascitur lateribus PM); стена, стенка (domūs H; fossae Cs); борт ( navis O)l. mundi H — страна света2) бокlatĕris (latĕrum) dolor C, H etc. — боль (колотьё) в бокуl. dare VF — подставлять бокa latere (in l.) C etc. — вбок, в сторонуnunquam ab alicujus latere discedere C (haerēre или junctum esse lateri alicujus Just, тж. lateri adhaerēre L) — не отходить от кого-л.l. alicujus (alicui H) tegere L — идти (сопровождать кого-л.) с левой стороны3) фланг (dextrum exercitūs l. Cs; a lateribus circumveniri Sl)4) склон, скат (ardua latera Atlantis V)5) грудь или лёгкие ( aliquid voce magnā et bonis lateribus suadere C)6) окружение, близкие, друзьяa latere alicujus esse (ad latus alicujus sedēre) L — быть близким с кем-л.ille tuum dulce l. M — этот твой задушевный друг7) телоl. fessum longā militiā H — тело, уставшее от долгих военных трудовl. metiri H — измерять ростhoc l. H — ego -
15 militiola
mīlitiola, ae f. [demin. к militia ] -
16 perennis
e (abl. иногда e) [ per + annus ]1) длящийся круглый год ( militia L); остающийся на весь год, неперелётный ( avis PM); постоянно текущий, неиссякаемый ( aqua C); постоянный, неизменный ( cursus stellarum C)2) долговечный, прочный ( monumentum aere perennius H); стойкий, непоколебимый ( virtus C)4) неугомонный ( loquacitas C)5) вечный ( inimicus C) -
17 segnis
sēgnis, e1) медлительный, вялый, ленивый (homo Cs, Sen, T; equus V); медленный (aqua QC; mors L, T)sis licet s. SenT — не торописьs. mora L — длительное бездействиеoccasionum haud s. T — быстро использующий возможностиs. ad pericula T — теряющийся перед лицом опасностейs. ad credendum L — недоверчивыйaetas s. QC — долговечность или преклонный возраст -
18 volens
1. volēns, entispart. praes. к volo II2. adj.1) (пред)намеренный, умышленныйv. sciensque Sen — намеренно и сознательно2) добровольный, усердный, желающий, по своей воле, (охотно) что-л. делающийvolenti animo Sl — охотноplebi militia volenti non erat Sl — плебс был против воинской повинностиducunt volentem fata, nolentem trahunt Sen — желающего (идти) судьба ведёт, сопротивляющегося же тащитfructūs, quos ipsa volentia rura sponte tulēre sua V — плоды, которые приносили поля сами по себе, т. е. без всякой обработки3) (благо)склонный, благоприятно относящийся, милостивыйv. propitius( que) adest L — он относится благосклонноlauro cinge v. H — милостиво увенчай лавромdis volentibus Sl — по милости (милостью, по воле) богов4) желанный, желательный (volentia alicui Sl, T) -
19 Vitámque súb div(o) ét trepidís agat In rébus
Пусть он живет под открытым небом, среди опасностей.Гораций, "Оды", III, 2, 1-6:In rébus.Военным долгом призванный, юношаГотов да будет к тяжким лишениям;Да будет грозен он парфянам.В бешеной схватке копьем подъятым.Он пусть привыкнет.(Перевод А. Семенова-Тян-Шанского)В этой оде, обращенной к римскому юношеству, Гораций говорит о лишениях и опасностях лагерной жизни как о средстве воспитания в молодом человеке качеств доблестного гражданина.Кто желает, чтобы его сын вырос настоящим мужчиной, тот должен понять -, что тут хочешь не хочешь, а нередко приходится поступаться предписаниями медицины: vitamque sub divo trepidis agat in rebus. Недостаточно закалять душу ребенка; столь же необходимо и закалять его мышцы. (Мишель Монтень, О воспитании детей.)Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Vitámque súb div(o) ét trepidís agat In rébus
-
20 agere
1) гнать, вести, ехать, animalia (1. 235. D. 50, 16), jumentum, vehiculum (1. 1 pr. 7 D. 8, 3);ire agere (1. 9. D. 8, 1. 1. 2 § 5. 1. 4 § 1. D. 45, 1);
jus eundi et agendi (1. 2 § 21. D. 43, 8);
2) вести, проводить, ag. custodiam sine vinculis (1. 8. D. 48, 3);agere navem, ratem (1. 1. pr. D. 43, 14), aguam (1. 1. § 5. D. 43, 21), radioes, пускать корни (1. 7 § 2. 13. D. 41, 1).
ag. annum (1. 74. § 1. D. 36, 1. 1. 15 § 6. D. 48, 5);
3) быть где, жить, проживать, оставаться, in provincia (1. 62 pr. D. 18, 1), apud hostes (1. 44. § 7. D. 41, 3), ип fuga (1. 50 § 1. D. 41, 2), in militia (1. 24 § 1. D. 49, 1), circa latus Principum. (1. 30 pr. D. 27, 1), in magistratu, potestate (1. 8 D. 48, 2), in patria potest. (1. 6 C. 4, 28), in furore (1. 8 D. 1, 6), in reatu (1. 25. D. 48, 19). 4) действовать, именно с целью установить, изменить или прекратить какое-нибудь юридическое отношение;ag. diem supremum anni (1. 1. D. 40, 1).
actum, такое действие лица (1. 19. D. 50, 16);
agi fierique (1. 1 § 1. D. 3, 4);
acta, facta gestaque (1. 2 § 1. D. 42, 7);
actum contractumve (1. 2 § 1. D. 4, 5); (1. 5. D. 50, 17);
sub curatore agere (1. 77. § 14. D. 31);
contractum agere, заключать договор (1. 4 § 2. D. 40, 1); особ. обозн. действительную волю лица, совершающего акт, цель юридического действия, potius id, quod actum, quam id, quod dictum sit, sequendum est (1. 6 § 1. D. 18, 1);
servandum, quod actum est (1. 2 § 1. D. 18, 4);
aliud simulatur, aliud agitur (1. 1 § 2. D. 4, 3);
guod agitur in contrahendo (1. 3. D. 12, 1);
actum inter contrahentes (1. 38 pr. D. 17, 1);
hoc agitur, agi videtur in stipulationibus etc. (1. 2 § 1. D. 18, 4. 1, 1 § 4. D. 46, 5);
5) действовать, pro libero, servo (1. 10. D. 40, 12), ut civis (1. 32. D. 49, 14). 6) поступать с кем, clementer ag. cum aliquo (1. 14 § 1. D. 4, 2). 7) сделать, исполнить (1. 15. § 2. D. 48, 5);quid actum sit s. quid acti sit, что именно стороны имели в виду при совершении юридического акта (1. 27. D. 34, 5. 1. 41 pr. D. 45, 1).
8) заботиться, хлопотать, обращать внимание на (1. 1 pr. D. 4, 7. 1. 1 § 1. D. 27, 2. 1. 1 § 10. D. 39, 1). 9) управлять, исполнять, вести, rempublicam (1. 35. § 8. D. 4, 6), tutelam (1. 37 § 2. D. 26, 7), rationes (1. 40 § 3. D. 40, 7), libellos (l. 12. D. 20, 5), mensuram agri (1. 2. D. 11, 6), curas (1. 2. C. 12, 23), causam, вести спор, судиться (1. 5 § 1. D. 5, 3. 1. 14. D. 22, 3. 1. 14 pr. 1. 20 § 1. D. 49, 1), litem (1. 31 § 2. D. 3, 5), judicium (1. 20. § 4. 1. 40. 55. D. 10, 2), appellationem (1. 13. C. 2, 13). 10) вчинять, предъявлять иск (1. 1 § 2. 1. 46. § 1. D. 3, 3. 1. 21. D. 22, 3. 1. 1. D. 44, 1. I. 42. D. 50, 17);nihil agere (1. 6 § 6. D. 3, 5. 1. 15 pr. D. 8, 1. 1. 3. § 3. 34. D. 8, 3. 1. 2. D. 13, 7. 1. 1. 7. pr. D. 18, 5. 1. 34 pr. D. 20, 1. 1. 9 pr. 1. 11. § 9. 1. 49. D. 24, 1. l. 13 § 1. 1. 25 § 14. D. 29, 2. 1. 24 pr. D. 36, 2. 1. 1 § 12. 31. D. 44, 7. 1. 76. D. 46, 3).
agens, истец (1. 12 § 1. D. 2, 11. 1. 8. D. 3, 4. 1. 14 § 9. D. 4, 2);
agere, jus sibi esse (1. 62. § 2. D. 21, 2);
11) обвинять кого в, crimen expil. heredit. ag. apud Praef. urb. (1. 3 D. 47, 19). - 12) poenitentiam agere, раскаиваться, жалеть о чем (1. 41. D. 4, 4. - отказаться от реституции); (1. 25. § 14. D. 29, 2. 1. 3 § 10 D. 47, 12). - 13) предъявлять отвод (exceptio) (1. 1. D. 44, 1).ag. in personam, вчинять личный иск (1. 16 § 3. D. 20, 1), per condictionem (1. 15 § 2. D. 12, 6), actione, actionibus (1. 11 pr. D. 2, 1. 1. 23 D. 19, 5).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > agere
- 1
- 2
См. также в других словарях:
militia — n. An organization of citizens, civilians or military that defends a locality, state, or nation, but that is not part of a standing army; an organization of so called citizen soldiers, such as the National Guard. The Essential Law Dictionary.… … Law dictionary
militia — [mə lish′ə] n. [L, military service, soldiery < miles (gen. militis), soldier] 1. a) Archaic any military force b) later, any army composed of citizens rather than professional soldiers, called up in time of emergency ☆ 2. in the U.S., all… … English World dictionary
Militia — Mi*li tia, n. [L., military service, soldiery, fr. miles, militis, soldier: cf. F. milice.] [1913 Webster] 1. In the widest sense, the whole military force of a nation, including both those engaged in military service as a business, and those… … The Collaborative International Dictionary of English
militia — (n.) 1580s, system of military discipline, from L. militia military service, warfare, from miles soldier (see MILITARY (Cf. military)). Sense of citizen army (as distinct from professional soldiers) is first recorded 1690s, perhaps from a sense… … Etymology dictionary
Militia — (lat.), 1) Militär u. Militärstand; 2) (M. Christi), so v.w. Jesus Christusorden 3) … Pierer's Universal-Lexikon
Militiä — Militiä, im Mittelalter Meaux … Pierer's Universal-Lexikon
Militĭa — (lat., von miles, Soldat), Kriegsdienst, Kriegsmacht, Miliz (s. d.) … Meyers Großes Konversations-Lexikon
MILITIA — apud Petrum Diaconum Histor. Casin. l. 4. c. 35. Curtes, quae manifeste Imperii erant, Militias et castra Imperii: Gervasium Tilleberiensem MS. de Otiis Imperial. l. 2. Hic (Henricus II. Imperator) legem instituit apud Teutones, ut Militiae, more … Hofmann J. Lexicon universale
militia — ► NOUN 1) a military force raised from the civilian population to supplement a regular army in an emergency. 2) a rebel force opposing a regular army. ORIGIN Latin, military service … English terms dictionary
Militia — For other uses, see Militia (disambiguation). The Lexington Minuteman, a statue commemorating Captain John Parker, a commander of American militia forces during the American Revolutionary War. The term militia ( … Wikipedia
militia — /mi lish euh/, n. 1. a body of citizens enrolled for military service, and called out periodically for drill but serving full time only in emergencies. 2. a body of citizen soldiers as distinguished from professional soldiers. 3. all able bodied… … Universalium